ทำความรู้จัก…วิตามินและแร่ธาตุสำคัญ ที่ร่างกายควรต้องมี
วิตามินและแร่ธาตุ คือสารอาหารที่ร่างกายต้องใช้ในกระบวนการต่าง ๆ ทั้งการเผาผลาญ การสร้างหรือซ่อมองค์ประกอบต่าง ๆ ของร่างกาย การต้านอนุมูลอิสระ ป้องกันความเสื่อมของร่างกาย สารอาหารเหล่านี้แม้จะเป็นสารอาหารที่ร่างกายต้องการเป็นปริมาณที่เล็กน้อยแต่ก็จำเป็นจะต้องมี
ทำไมต้องตรวจระดับวิตามินและแร่ธาตุในร่างกาย
เพราะว่าร่างกายแต่ละคนไม่เหมือนกัน แม้แต่ปัญหาอย่างเดียวกันของแต่ละคนก็อาจจะเกิดจากวิตามินและแร่ธาตุที่พร่องไปคนละตัวกัน การตรวจระดับวิตามินและแร่ธาตุจะทำให้ทราบถึงระดับวิตามินและแร่ธาตุตัวสำคัญในร่างกาย และทำให้ทั้งแพทย์และผู้ป่วยสามารถร่วมกันวางแผนในการรับประทานอาหาร การใช้ชีวิตประจำวัน และรับประทานอาหารเสริมให้เหมาะสมกับที่ร่างกายต้องการได้
ใครบ้างที่ควรตรวจระดับวิตามินและแร่ธาตุในร่างกาย ?
แพทย์หญิงอรกมล อินกองงาม แพทย์หัวหน้าศูนย์ส่งเสริมสุขภาพองค์รวม (Thainakarin Wellness Center) ได้อธิบายว่า สำหรับคนที่ต้องการวางแผนในการดูแลสุขภาพตัวเองว่าควรต้องรับประทานอาหารชนิดไหน วิตามินหรืออาหารเสริมที่เรามีอยู่ตรงกับความต้องการของเราหรือไม่
นอกจากนี้ ยังรวมไปถึงคนที่รับประทานอาหารไม่หลากหลาย เช่น มังสวิรัติ คีโตเจนิค (Ketogenic Diet) หรืองดอาหารใดเป็นพิเศษ ส่วนอีกกลุ่มคือคนที่มีอาการที่สัมพันธ์กับการขาดวิตามินหรือแร่ธาตุ เช่น อ่อนเพลีย ไม่สดชื่น นอนหลับยาก ผิวแห้ง เกิดเม็ดสีง่าย เหน็บชา เป็นตะคริวง่าย มีการอักเสบของผิวบ่อย ๆ ผมร่วง เล็บเปราะ
สำหรับอีกกลุ่มจะเป็นผู้ป่วยเรื้อรังที่จำเป็นจะต้องรับประทานยาบางชนิดเป็นเวลานาน เช่น ยาลดกรด ยาเบาหวานบางตัว ยาลดไขมัน อาจทำให้การสร้างหรือการดูดซึมวิตามินถูกกระทบได้ หรือในคนที่มีปัญหาเรื่องระบบทางเดินอาหาร เช่น ผู้ที่เคี้ยวไม่ละเอียด ทำให้ท้องอืดบ่อย ๆ การขับถ่ายไม่เป็นปกติ อาจมีการย่อยอาหารที่ไม่สมบูรณ์และส่งผลต่อการดูดซึมวิตามินและแร่ธาตุได้
เตรียมตัวอย่างไรก่อนเข้ารับการตรวจ
แพทย์หญิงอรกมล ได้ให้คำแนะนำว่า ควรงดน้ำงดอาหารหลัง 20.00 น. ก่อนมาตรวจ เพราะหลาย ๆ ครั้งเราอาจจะต้องตรวจสุขภาพด้านอื่น ๆ ไปในวันเดียวกัน ผู้ที่รับประทานวิตามินและอาหารเสริมอยู่แนะนำให้งดวิตามินและแร่ธาตุ 1 วันก่อนมาตรวจ แต่ถ้าไม่ได้งดมา ขอให้แจ้งให้แพทย์ทราบว่ารับประทานแร่ธาตุหรือวิตามินอะไรมาแล้วบ้าง แพทย์จะได้สามารถแปลผลการตรวจได้อย่างถูกต้อง
การตรวจระดับวิตามินและแร่ธาตุในร่างกาย มีอะไรบ้าง
- วิตามินละลายในน้ำ ได้แก่ วิตามินบี (Vitamin B) เช่น วิตามินบี 12 (B12) วิตามินซี (Vitamin C) และกรดโฟลิก (B9) เป็นต้น
- วิตามินละลายในไขมัน ได้แก่ วิตามินเอ (Vitamin A) วิตามินดี (Vitamin D) วิตามินอี (Vitamin E) ไลโคปีน กลุ่มแคโรทีนอยด์ โคเอนไซม์คิวเท็น เป็นต้น
- แร่ธาตุ เช่น แมกนีเซียม โครเมียม คอปเปอร์ ซีลีเนียม เหล็ก สังกะสี แคลเซียม เป็นต้น
วางแผนเรื่อง..วิตามินและแร่ธาตุ อย่างไร? ให้ตอบโจทย์ความต้องการของร่างกาย
แพทย์หญิงอรกมล กล่าวโดยสรุปว่า ก่อนจะรับประทานวิตามินและแร่ธาตุต้องวิเคราะห์ตัวเองก่อนว่า เป้าหมายในการรับประทานวิตามินและแร่ธาตุของเราคืออะไร เช่น เพื่อเสริมสารอาหาร หรือต้องการแก้ไขภาวะต่าง ๆ ของร่างกาย นอกจากนี้ เราสามารถได้รับวิตามินและแร่ธาตุนั้นจากอาหารประเภทใดบ้าง และเพียงพอกับที่ร่างกายต้องการไหม ถ้าคิดว่าไม่พอ การหาซื้อวิตามินหรือแร่ธาตุที่วางขายทั่วไปนั้นสามารถเสริมปริมาณที่พอเหมาะกับขนาดที่ร่างกายต้องการได้หรือไม่ มีโอกาสกระทบกับโรคประจำตัวของเราหรือเปล่า ถ้าวิเคราะห์ตัวเองแล้วไม่แน่ใจ แนะนำให้เข้ามาปรึกษาแพทย์ก่อน เพื่อให้ทราบว่าอะไรที่เหมาะสมกับเราจริงๆ