เจาะชิ้นเนื้อเต้านม หรือ Breast Biopsy เป็นการเจาะชิ้นเนื้อโดยการใช้เข็ม เจาะผ่านผิวหนังเพื่อตัดชิ้นเนื้อบางส่วนออกมาตรวจทางพยาธิวิทยา ใช้ระยะเวลาในการทำสั้นและการฟื้นตัวเป็นไปได้รวดเร็ว
เจาะชิ้นเนื้อเต้านม
การเจาะชิ้นเนื้อเต้านมมี 2 แบบ ได้แก่
- การเจาะชิ้นเนื้อโดยใช้เข็ม (CORE NEEDLE BIOPSY) การเจาะชิ้นเนื้อตรวจทางพยาธิวิทยาโดยใช้เข็มเจาะผ่านทางผิวหนังไปยังบริเวณที่สงสัยว่าเป็นเนื้องอกหรือก้อนมะเร็ง การเจาะชิ้นเนื้อภายใต้เครื่อง Srereotactic
- การตรวจเพื่อระบุสาเหตุของหินปูนในเต้านม หรือสิ่งผิดปกติในเต้านม (Srereotactic Biopsy) คือ โดยรังสีแพทย์จะตัดชิ้นเนื้อที่ผิดปกติ โดยใช้ภาพเอกซเรยจากเครื่องแมมโมแกรมเป็นตัวบอกตำแหน่ง
ทำไมต้องเจาะชิ้นเนื้อตรวจ
- มีก้อนที่น่าสงสัย เป็นเนื้องอกหรือก้อนมะเร็ง
- พบก้อนที่น่าสงสัย ที่บริเวณเดิมหลังจากได้ทำการผ่าตัดไปแล้ว
ข้อดีการเจาะชิ้นเนื้อโดยใช้เข็ม
การเจาะชิ้นเนื้อโดยการใช้เข็ม เจาะผ่านผิวหนังเพื่อตัดชิ้นเนื้อบางส่วนออกมาตรวจทางพยาธิวิทยา โดยทั่วไปจะใช้ปลายมีดเล็กๆ ทำรอยบากที่ผิวหนังเพื่อให้เข็มเจาะทะลุผิวหนังได้ง่าย ใช้เวลาประมาณ 10-15 นาที ผู้ป่วยจะได้รับการฉีดยาชาเฉพาะที่โดยแพทย์
- ผู้ป่วยเจ็บน้อยลง
- ระยะเวลาในการทำสั้น
- ลดความชอกช้ำ ต่อเนื้อเยื่อปก
- การฟื้นตัวเป็นไปได้รวดเร็ว
- ขนาดของรอยแผลเท่ากับรูเข็มเล็กกว่าการผ่าตัดทั่วไป
- เพิ่มประสิทธิภาพในการวางแผนการรักษาต่อไป
การเตรียมตัวสำหรับการเจาะชิ้นเนื้อ
- แจ้งแพทย์ให้ทราบเกี่ยวกับโรคประจำตัว และยาที่ใช้อยู่ รวมถึงประวัติการแพ้ยา
- งดยาละลายลิ่มเลือดและแอสไพรินอย่างน้อย 3-7 วัน หรือแล้วแต่แพทย์พิจาราณา
- กรุณาสวมเสื้อที่หลวมและแยกจากกระโปรงหรือ กางเกง (ไม่ใช่ชุดติดกัน) และไม่ควรสวมเครื่องประดับ เพื่อความสะดวกในการเจาะชิ้นเนื้อ
- หากมีโรคประจาตัวใดๆ เช่น AIDS (ภูมิคุ้มกันบกพร่อง) ไวรัสตับอักเสบบี ไวรัสตับอักเสบซี ควรแจ้งแพทย์ก่อนทำหัตถการทุกครั้ง
- รับประทานอาหารได้ตามปกติขั้นตอนการเจาะชิ้นเนื้อ
ภาวะแทรกซ้อนหลังการเจาะ
- ปวดแผล
- ติดเชื้อ
- เลือดออก
- บวม ฟกช้ำ
คำแนะนำหลังการปฏิบัติตัวหลังผู้ป่วยได้รับการเจาะชิ้นเนื้อโดยเข็ม
- หลังการเจาะชิ้นเนื้อ กดแผลห้ามเลือด ประมาณ 15 นาที เมื่อเลือดหยุดปิดแผลด้วยผ้าก๊อสหรือแผ่นกันน้ำ ปิดแผลไว้ 3 วัน
- ถ้าต้องการเปลี่ยนแผลก่อนครบ 3 วัน (กรณีแผลสกปรกหรือเลื่อนหลุด) ให้ใช้แอลกอฮอล์ทำความสะอาดแผลแล้วทาโพวิดีนไว้ ปิดแผลเหมือนเดิม
- หลังการเจาะวันแรก ควรประคบเย็นเพื่อลดอาการบวม และลดรอยเขียวช้ำ
- หลังเจาะอาจมีเลือดออกได้ หากมีเลือดออกให้กดไว้ และใช้น้ำแข็งใส่ถุงพลาสติก หรือห่อผ้า หรือ Cold Pack กดไว้ประมาณ 15-30 นาที
- มื่อกลับบ้านถ้ามีเลือดออกมากหรือบริเวณเต้านมปวด บวมโตผิดปกติ เป็นไข้ หลังเจาะชิ้นเนื้อให้พบแพทย์ทันทีที่โรงพยาบาล
- ระวังแผล ไม่ให้ถูกน้ำ ประมาณ 3 วัน จะปิดแผ่นกันน้ำให้สามารถอาบน้ำได้ปกติหากมีอาการคันแดงบริเวณที่ปิดแผ่นกันน้ำ สามารถแกะออกได้ และปิดพลาสเตอร์แทน
- อาจมีอาการเจ็บ หรือรอยเขียวช้ำเล้กน้อยได้ในตำแหน่งที่เจาะ สามารถรับประทานยาแก้ปวดได้ คือยาพาราเซตามอล ห้ามใช้แอสไพรินใน 5 วัน
- งดยกของหนัก หรือกิจกรรมที่ออกแรงมาก เช่น เล่นเทนนิส เต้นแอโรบิก ประมาณ 5-7 วัน สามารถขับรถ ใช้ชีวิตประจำวันได้ปกติ
- กรณีเจาะชิ้นเนื้อที่เต้านม ให้สวมเสื้อชั้นในแบบพยุงเต้านมในช่วง 48 ชั่วโมงแรก หรือสวมเสื้อชั้นในแบบนักกีฬา(sport Bra) ที่เป็นตะขอหน้าใช้ได้ดีที่สุด
- ห้ามนวดหรือคลึงเต้านมประมาณ 3 วัน
- ผลการตรวจชิ้นเนื้อจะทราบหลังจากเจาะประมาณ 5-7 วัน
- มาพบแพทย์ตามนัด เพื่อรับฟังผลการตรวจชิ้นเนื้อ เพื่อวางแผนการรักษาอย่างต่อเนื่อง
