โพรงไซนัส คือโพรงอากาศในบริเวณศีรษะรอบ ๆ โพรงจมูก และมีรูเปิดเชื่อมต่อถึงโพรงจมูก ‘ภาวะไซนัสอักเสบ’ มักเกิดจากการอุดตันของรูเปิดโพรงไซนัส ทำให้สารคัดหลั่งไม่สามารถระบาย จนทำให้เกิดการอักเสบในโพรงไซนัส นอกจากนั้นอาจทำให้เชื้อโรคเจริญเติบโตและเกิดมีหนองขังได้
โรคไซนัสอักเสบ พบได้บ่อยในทุกเพศทุกวัย โดยไซนัสอักเสบเฉียบพลันมีแนวโน้มเกิดได้บ่อยในช่วงฤดูกาลที่โรคหวัดระบาด เนื่องจากการติดเชื้อทางเดินหายใจส่วนบนเป็นสาเหตุของการเกิดไซนัสอักเสบเฉียบพลันได้บ่อย นอกจากนี้การติดเชื้อในช่องปากและช่องฟัน ความผิดปกติของจมูกที่มีผลต่อการถ่ายเทอากาศของโพรงไซนัส สามารถทำให้เกิดไซนัสอักเสบตามมาได้
อาการแบบไหน บ่งบอกว่า ‘ไซนัสอักเสบ’ กำลังถามหา?
อาการปวดมึน หนักๆ ตรงบริเวณ ระหว่างคิ้ว หน้าผาก โหนกแก้ม หรือรอบๆ กระบอกตา บางรายอาจมีอาการปวดร้าวมาที่ฟัน อาจเป็นมากขึ้นตอนเช้าหรือเวลาก้มศีรษะ มีร่วมกับอาการคัดแน่นจมูก น้ำมูกข้นเขียว เสมหะไหลลงคอ ลมหายใจมีกลิ่นเหม็นได้ กลิ่นเหม็นผิดปกติในจมูก หรือการรับกลิ่นลดลง โดยมากมักมีอาการนานกว่า 7-10 วัน
การวินิจฉัยโรคไซนัสอักเสบ
การวินิจฉัย อาศัยประวัติและการตรวจร่างกายเป็นหลัก ร่วมกับการตรวจพิเศษอื่น ๆ เช่น
- การใช้กล้องส่องตรวจโพรงจมูก
- การถ่ายภาพรังสีโพรงไซนัส
- การทำเอกซเรย์คอมพิวเตอร์
ป่วยเป็นไซนัสอักเสบ รักษาอย่างไรดี?
ไซนัสอักเสบเรื้อรัง การรักษาหลักคือการใช้ยาพ่นออกฤทธิ์เฉพาะที่ในจมูกเป็นหลักร่วมกับการใช้น้ำเกลือล้างจมูก เพื่อลดการอักเสบของเยื่อบุจมูกและเยื่อบุโพรงไซนัส อาจจะมีการใช้ยาชนิดรับประทานเสริมได้ในบางกรณี แต่หากใช้ยาเต็มที่แล้ว อาการไซนัสอักเสบยังไม่ดีขึ้น แพทย์อาจจะพิจารณาผ่าตัด
การผ่าตัดที่แพร่หลายในปัจจุบัน
คือการตัดโพรงไซนัสโดยการส่องกล้อง
(Endoscopic Sinus Surgery) เพื่อขยาย
รูเปิดของไซนัส ร่วมกับแก้ไขสาเหตุต่างๆ
เป็นปัจจัยทำให้เกิดไซนัสอักเสบ เช่น
การตัดริดสีดวงจมูก, เนื้องอก
หรือแก้ไขภาวะแกนจมูกคด