ตรวจสารก่อภูมิแพ้วันนี้ ทำให้อาการโรคภูมิแพ้ดีขึ้นได้

ภูมิแพ้ (Allergy) โรคยอดฮิตที่ใครๆ ก็เป็นได้ โดยเฉพาะผู้ที่มีภาวะไวผิดปกติ ส่งผลให้เกิดอาการไอ จาม น้ำมูกไหล คัดจมูก มีผื่นคันแดง คันตา ฯลฯ แต่สามารถป้องกันได้ง่าย ๆ ด้วยการตรวจหาสาเหตุของภูมิแพ้ให้ชัดเจน เพื่อนำไปสู่การป้องกันตนเองอย่างตรงจุด

สารก่อภูมิแพ้ สามารถตรวจได้ 2 วิธี

การตรวจสามารถทำได้ทั้งในตัวคนไข้เอง และตรวจภายนอกตัวคนไข้

• การตรวจที่แสดงผลที่ตัวคนไข้เอง ได้แก่ ทดสอบภูมิแพ้โดยวิธีสะกิดผิวหนัง (Skin Prick Test : SPT) และตรวจภูมิแพ้โดยวิธีฉีด (Intradermal Test) ปฏิกิริยาทางผิวหนังเป็นบวก (Positive Skin Reaction) เป็นตัวบ่งชี้ว่าผู้ป่วยมีสารภูมิต้านทาน (Specific Immunoglobulin E, SlgE) ต่อสารก่อภูมิแพ้ที่นำมาทดสอบ
• การเจาะเลือดตรวจวัดระดับสารภูมิต้านทาน ชนิด IgE จำเพาะต่อสารก่อภูมิแพ้ในกระแสเลือด จะดู Total IgE และ Antigen Specific IgE

ตรวจสารก่อภูมิแพ้ทางผิวหนัง & เจาะเลือด ต่างกันอย่างไร

การตรวจ SPT มีความจำเพาะเจาะจงต่อสารก่อภูแพ้มากกว่าการเจาะเลือดตรวจ โดยการเจาะเลือดจะใช้ในกรณี ดังต่อไปนี้

• มีความเสี่ยงสูงต่อการเกิดภูมิแพ้รุนแรง โดยเฉพาะ Severe Systemic Reaction (Severe SR) เช่น Uncontrolled Bronchial Asthma หรือมีประวัติที่เกี่ยวกับ Anaphylaxis
• โรคผิวหนังรุนแรง Extensive Skin Disease or Demographism
• หยุดยาที่มีผลต่อการทำ SPT ไม่ได้

ประโยชน์ของการตรวจหาสารที่ก่อให้เกิดโรคภูมิแพ้

• ยืนยันการวินิจฉัยโรคภูมิแพ้
• ให้การรักษา (Directing Therapy)
  – Targeted Allergen Avoidance หลีกเลี่ยงสิ่งที่แพ้
  – Allergen specific Immunotherapy การให้วัคซีน หรือการบำบัดทางอิมมูน หรืออิมมูนบำบัดในโรคภูมิแพ้

ฉีดวัดซีนภูมิแพ้ หรืออิมมูนบำบัดโรคภูมิแพ้ ดีอย่างไร

การให้วัคซีนหรือการบำบัดทางอิมมูน หรืออิมมูนบำบัดในโรคภูมิแพ้ เป็นการให้สารที่ผู้ป่วยแพ้เข้าไปในร่างกายทีละน้อย เพื่อทำให้อาการภูมิแพ้นั้นลดลงหรือหายไป และลดปริมาณยาที่ต้องใช้ เนื่องจากภาวะภูมิไวเกินของผู้ป่วยลดลง ถือเป็นการรักษาเพียงชนิดเดียวที่สามารถเปลี่ยนแปลงการดำเนินของโรคภูมิแพ้ตามธรรมชาติได้ (Natural Course of Allergic Disease) ปัจจุบันมีการพัฒนาตัววัคซีนภูมิแพ้ให้ปลอดภัยและสะดวกยิ่งขึ้น แต่ยังคงประสิทธิภาพในการรักษาไว้ได้เป็นอย่างดี

วิธีการให้วัคซีนโรคภูมิแพ้

• ฉีดใต้ผิวหนัง (SCIT)
• อมใต้ลิ้น (SLIT)

ข้อบ่งชี้ในการให้วัคซีนโรคภูมิแพ้

• อาการรบกวนคุณภาพชีวิตต่อเนื่องนานกว่า 1 ปี
• ไม่สามารถควบคุมด้วยยาได้เพียงพอ
• ทนฤทธิ์ข้างเคียงของยาไม่ได้ หรือต้องการลดปริมาณยา

ใครบ้างไม่ควรเริ่มฉีดวัคซีนภูมิแพ้

• ภาวะภูมิคุ้มกันบกพร่องรุนแรง
• โรคหัวใจและหลอดเลือด
• ใช้ยา Beta Blocker
• หอบหืดรุนแรง
• ตั้งครรภ์
• เด็ก อายุน้อยกว่า 5 ขวบ
• ผู้ป่วยสูงวัย

การเตรียมตัวก่อนการตรวจสารที่ก่อให้เกิดโรคภูมิแพ้

ควรหลีกเลี่ยงการใช้ยาที่มีผลต่อการทดสอบภูมิแพ้โดยวิธีสะกิดผิวหนัง (SPT)

Drugs Interfering with Allergy Skin Tests

Drug Group

Discontinue before Testing for

Antihistaminics (1st Generation)

2 - 3 days

Antihistaminics (2nd Generation)

3 - 10 days

Medications with Antihistaminic Proprties

- Phenothiazines (eg,Chlopromazine)

- Tricyclic Antidepressants

3 - 10 days

Mast Cell Stabilizers

5 days

Omalizumab

6 months

Leukotriene Modifiers

No significant effect

Systemic Steroids

Only prolonged high dose courses

warrant consideration

Topical Steroids

7 days or more

(or use another site)

วิธีดูแลตัวเอง
แนะนำให้จัดการสิ่งแวดล้อม
ให้ปลอดสารก่อความระคายเคือง
หลีกเลี่ยงมลภาวะที่กระตุ้นให้ภูมิแพ้กำเริบขึ้นได้
การออกกำลังกายสม่ำเสมอ จะสามารถลด
และบรรเทาอาการของภูมิแพ้ได้